Σας ευχαριστώ κύριε Πρόεδρε!
Ξεκινάμε με τις παρατηρήσεις μας επί των άρθρων.
Για τα άρθρα 1 έως & 4 - και 9 :
Οι διαδικασίες εργασίας για κάθε προϊόν ή υπηρεσία είναι αυτονόητο ότι πρέπει να εμπεριέχουν δυνατότητες βελτίωσης. Όμως, δεν μπορεί να είναι αποδεκτό ότι η όποια βελτίωση ή καινοτομία πιθανόν και να οδηγήσει σε αποτέλεσμα λιγότερο λειτουργικό ή λιγότερο αποτελεσματικό από την προϋπάρχουσα κατάσταση.
Θα πω ένα παράδειγμα, για να γίνω πιο κατανοητή : Η χρήση των τεχνολογιών πληροφορικής άλλαξε ριζικά το καθεστώς των διοικητικών εγγράφων. Τα έγγραφα που όλοι γνωρίζουμε – που φτάνουν και στους πολίτες – είναι Ακριβή Αντίγραφα της κατάληξης των Σχεδίων των αντίστοιχων Ατομικών Διοικητικών, αλλά και Κανονιστικών Πράξεων που έχουν εκδοθεί.
Πριν την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, με το παλιό (έντυπο) σύστημα των σχεδίων, με όλες τις υπογραφές των αρμοδίων κατά ιεραρχία, αποτυπώνονταν αναλυτικά στο ίδιο το σώμα της κάθε Πράξης η σύμφωνη γνώμη, αλλά και κάθε επιφύλαξη ή ακόμα και διαφωνία καθενός από τους υπογράφοντες. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, κυρίως γιατί διευκόλυνε στην πιθανή περίπτωση απόδοσης των αντίστοιχων στον καθένα ευθυνών, για τη νομιμότητα ή τις συνέπειες της Πράξης.
Μετά τη βελτίωση και καινοτομία της ηλεκτρονικής έκδοσης, θα έπρεπε να εξασφαλίζεται αυτή η απόδοση της πλήρους εικόνας, ως προς τις κατ΄ιδίαν θέσεις του κάθε υπογράφοντα. Δηλαδή, πάνω στο ηλεκτρονικό Σχέδιο της Ατομικής Διοικητικής ή Κανονιστικής Πράξης δεν πρέπει να φαίνεται μόνο το τελικό κείμενο, όπως προκύπτει από τον τελευταίο υπογράφοντα, αλλά και κάθε παρέμβαση ή διαφοροποίηση που τυχόν πρότεινε ο καθένας από τους υπογράφοντες.
Εάν με το νέο ηλεκτρονικό σύστημα αποτυπώνεται μόνο το τελικό αποτέλεσμα, η καινοτομία απλώς συνεισφέρει σε περισσότερη αδιαφάνεια… Μακάρι αυτές οι παιδικές αρρώστιες της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης να θεραπευτούν σύντομα…
Το είπα σαν παράδειγμα, ότι πάντα θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με προσοχή αυτή η πλευρά της λεγόμενης βελτίωσης ή της καινοτομίας : Να μην αλλοιώνει το χαρακτήρα και να μην περιορίζει τις δυνατότητες που προσέφερε το προηγούμενο προϊόν ή η προηγούμενη υπηρεσία.
Σε κάθε περίπτωση, κάθε προτεινόμενη καινοτόμα διαδικασία θα πρέπει να εξετάζεται, πάντα, με βάση κάποιες αρχές. Και αυτό, για τις Ατομικές Διοικητικές και Κανονιστικές Πράξεις, σημαίνει πέρα από τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των νόμων, με βάση τις αρχές του διοικητικού δικαίου, αλλά και το πλαίσιο που διαμορφώνει η νομολογία. Εάν όλα αυτά ικανοποιούνται πλήρως, μόνο τότε ανοίγει ο δρόμος για την καινοτομία.
Η καινοτομία δεν είναι αυτοσκοπός!
Υπάρχει και το ζήτημα των οικονομικών παραμέτρων.
Η πιθανή εξοικονόμηση δαπάνης από την καινοτόμα διαδικασία έχει μόνο δευτερεύουσα σημασία. Το κυρίαρχο είναι πάντα η χρησιμότητα και αποτελεσματικότητα. Αυτό που πρέπει, πρώτα απ’ όλα, να εξασφαλίζεται είναι η τουλάχιστον ισάξια, η πλήρης εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος.
Και μόνο μετά από αυτό μπορεί να εξετάζεται και το οικονομικό στοιχείο..
Φοβάμαι ότι στα άρθρα αυτά αποτυπώνεται με πομπώδη τρόπο μια αυτονόητη διαδικασία για τον πολλαπλασιαστή της πληροφόρησης για βελτίωση και καινοτομία. Αυτά έχουν μία επικοινωνιακή σημασία για την Κυβέρνηση, όπως και τα αντίστοιχα κλασσικά αφηγήματα, που επαναλαμβάνονται και στην Έκθεση συνεπειών. Κατανοούμε τη λογική σας αλλά δεν μπορούμε να τη συμμεριστούμε!
Για τα υπόλοιπα άρθρα του Μέρους Α :
Ακριβώς επειδή έχουμε εντελώς διαφορετική προσέγγιση, σε σχέση με τις δικές σας επικοινωνιακές προτεραιότητες, δεν είναι δυνατόν να συμφωνήσουμε σε αυτές τις ρυθμίσεις, όπως προτείνονται.
Θέλω να σταθώ, όμως, σε κάποιες από αυτές :
Με την παρ. 3 του άρθρου 5 μπορεί να συστήνεται στο Υπουργείο Εσωτερικών Ομάδα Καινοτομίας , με τη συμμετοχή στελεχών της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Καινοτομίας του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
Εδώ έχουμε και το σοβαρό πρόσθετο πρόβλημα των αμοιβών για τις συνεδριάσεις συλλογικών οργάνων, που πολλές φορές έχει και καθοριστικό ρόλο, αφού καταλήγουν να ορίζονται ακόμα και μέλη με άσχετες αρμοδιότητες, μόνο για την ενδεχόμενη καταβολή του επιμισθίου.
Για την παρ. 6 του άρθρου 5 και την παρ. 1 του άρθρου 6 μίλησα και στην προηγούμενη συνεδρίαση. Όταν επιβάλλεται σε κάθε προϊστάμενο Τμήματος σε όλο το Δημόσιο να υποβάλλει κάθε χρόνο βελτιώσεις και καινοτομίες σε μια υπηρεσιακή μονάδα θα πρέπει αυτή να έχει ικανό αριθμό προσωπικού. Για να επεξεργαστεί, δηλ. να μελετήσει και να κατηγοριοποιήσει, τουλάχιστον, τις προτάσεις αυτές. Επίσης, θα πρέπει τα στελέχη αυτής της Μονάδας υποδοχής να έχουν ιδιαίτερα προσόντα και ικανότητες, για την πλήρη αντίληψη και ορθή ενσωμάτωση των βελτιώσεων και καινοτομιών. Ιδίως μάλιστα αφού τα αντικείμενα των υπηρεσιακών μονάδων του Δημοσίου σε επίπεδο Τμήματος είναι διάφορα και ποικίλα.
Σε σχέση με το άρθρο 8, για το πληροφοριακό σύστημα με την ονομασία «Κεντρικό Σύστημα Διαχείρισης Γνώσης και Ανοικτής Καινοτομίας Δημοσίου Τομέα», δεν μπορούμε να κρύψουμε τον εύλογο φόβο μας για την πιθανή υπερκοστολόγηση ακόμα και απλών προγραμμάτων.
Θα θέλαμε, π.χ., αν μπορείτε, να μας διευκρινίσετε : Τι πρέπει να φανταστούμε ότι θα κάνει το συγκεκριμένο πληροφοριακό σύστημα ;
Στη σελ. 77 της Έκθεσης Συνεπειών έχουμε μία εντελώς στοιχειώδη και απολύτως ασαφή περιγραφή: «Προβλέπεται η ανάπτυξη πληροφοριακού συστήματος στη Γενική Γραμματεία Ανθρώπινου Δυναμικού Δημοσίου Τομέα προς υποστήριξη του Συστήματος Καινοτομίας». Αυτή η περιγραφή δεν είναι τυχαία. Είναι χαρακτηριστικό σύμπτωμα του προσχηματικού χαρακτήρα των νομοθετικών διαδικασιών, όπως αυτές ακολουθούνται.
Ως προς τις εξουσιοδοτικές διατάξεις του άρθρου 13 θα ήταν ενδιαφέρον – πάλι, αν μπορείτε – να μας περιγράψετε τη συγκρότηση της Ομάδας Καινοτομίας. Από ποιες συγκεκριμένα υπηρεσιακές δυνάμεις, θα προέρχονται τα μέλη της; Ή μήπως δεν είναι ακόμα δυνατόν να τις προσδιορίσετε ;
Επίσης, έχουμε και την παρ. 6 του άρθρου 13, για τη διαδικασία αξιολόγησης και πιστοποίησης των πρακτικών καινοτομίας που θα αναρτώνται στο Αποθετήριο Πρακτικών Καινοτομίας Δημόσιου Τομέα του άρθρου 9.
Όλοι καταλαβαίνουμε ότι αυτή η είναι μία διαδικασία που θα εξασφαλίζει τη δυνατότητα να απογειωθούν σταδιοδρομίες. Το πρόβλημα είναι ότι θα πρέπει να υπάρχουν σταθεροί κανόνες. Να μην είναι στο χέρι του εκάστοτε Υπουργού να αλλάζει κατά βούληση τα σχετικά κριτήρια και τις διαδικασίες.
Οι καλές προθέσεις του νομοθέτη, με τη θέσπιση των ηθικών αμοιβών, δεν εξισορροπούν καθόλου τις πολύ αρνητικές συνέπειες της κακής χρήσης αυτής της δυνατότητας. Άλλωστε, δεν πρέπει και να υπερεκτιμούμε τον παραδειγματικό ρόλο αυτής της δυνατότητας. Για τον ευσυνείδητο δημόσιο υπάλληλο προέχει η ίση μεταχείριση όλων των συναδέλφων του.
Πολλές φορές η χρήση των ηθικών αμοιβών οδηγεί σε καταστάσεις σαν αυτές που στο σκάκι λένε το “δηλητηριασμένο πιόνι” : Είναι δηλαδή μια κίνηση, που για εκείνον που την κάνει φαίνεται να έχει θετικά αποτελέσματα, αλλά στην εξέλιξη της παρτίδας αποδεικνύεται, ότι αυτή τον οδήγησε στην ήττα.
Στο άρθρο 21:
Εδώ έχουμε σαφή υποβάθμιση του ΑΣΕΠ και παράκαμψη της θεσμικής διαδικασίας.
Άλλα είχαν προβλεφθεί στην προκήρυξη και άλλα λέει τώρα ο νόμος. Και μάλιστα αφού έχουν δημοσιευθεί οι πίνακες και είναι γνωστοί οι επιτυχόντες. Χρειάζεται ισχυρή επιχειρηματολογία για να μας πείσετε ότι η διαφοροποίηση των βάσεων κατά περίπτωση δεν υποκρύπτει φωτογραφική πρόθεση.
Εξάλλου, πιθανόν να υπάρχει και θέμα αντισυνταγματικότητας, στο άρθρο 103 του Συντάγματος.
Πάντως είναι προφανές ότι ανοίγει ο ασκός του Αιόλου και για παρόμοιες περιπτώσεις άλλων διαγωνισμών.
Η μόνη αξιοπρεπής λύση θα ήταν να γίνει η επιλογή με βάση τη φθίνουσα σειρά κατάταξης του γενικού Μέσου Όρου, μέχρι την κάλυψη των θέσεων.
Στο άρθρο 29, απλώς συνεχίζετε στο δρόμο της κυβερνητικής ιδεοληψίας. Επεκτείνετε τη δυνατότητα του Υπουργού να προσφύγει κατά απόφασης για απεργία, ακόμα και στις περιπτώσεις που έχει ήδη εκχωρήσει τις αντίστοιχες αρμοδιότητες σε ΟΤΑ ή άλλα νπδδ, ακόμα και με μεταφορά προς αυτούς των κατ’ αντικείμενο αρμοδίων υπαλλήλων.
Θα συνεχίσω με ειδικά σχόλια για το Μέρος Γ’ :
Στο άρθρο 43, αποδυναμώνετε ακόμα περισσότερο τα Δημοτικά Συμβούλια και μεταφέρετε στην αρμοδιότητα των Οικονομικών Επιτροπών και την αποδοχή μελετών.
Με το άρθρο 45, μεταφέρετε αρμοδιότητες στην Αυτοτελή Υπηρεσία Νομιμότητας των ΟΤΑ, η οποία δεν έχει ακόμα λειτουργήσει. Το κενό καλύπτεται τώρα από τον Συντονιστής της Αποκεντρωμένης, ο οποίος είναι επιφορτισμένος με τον έλεγχο. Θα ήταν ενδιαφέρον να είχαμε, τόσον καιρό, ένα χρονοδιάγραμμα για τη σύσταση των Α.Υ.Ε.
Για το άρθρο 46 : Εδώ, για την αναγνώριση οικισμού ως δημοτικής κοινότητας, πρέπει να επισημάνουμε ότι δεν προβλέπεται : ούτε πλήρης αιτιολόγηση της άρνησης του Υπουργού για αποδοχή της σχετικής Αίτησης του Δημοτικού Συμβουλίου – ούτε δυνατότητα προσφυγής κατά της απόρριψης. Εξάλλου, δεν υπάρχει καν θεσμική πρόβλεψη για τον τρόπο και τη διαδικασία αντιμετώπισης του αιτήματος μέσα στο πλαίσιο του οικείου Δήμου.
Στο άρθρο 50, έχουμε αυστηροποίηση των ποινών για παράνομη κατάληψη κοινόχρηστων χώρων από καταστήματα Υγειονομικού Ενδιαφέροντος. Προστίθεται, πέρα από το πρόστιμο, και παύση λειτουργίας, σε περίπτωση υποτροπής. και παύση λειτουργίας του καταστήματος εκτός του προστίμου.
Μέχρι τώρα, δεν έχουμε ικανοποιητική απάντηση, κ. Υπουργέ : Γιατί όλα αυτά να ισχύουν μόνο για τα καταστήματα Υγειονομικού Ενδιαφέροντος ; Εφόσον μιλάμε για αυθαίρετη κατάληψη και παρεμπόδιση χρήση δημόσιου ή κοινόχρηστου χώρου, πως δικαιολογείται η διαφορετική μεταχείριση ; Το προστατευόμενο αγαθό, είναι το ίδιο σε όλες τις περιπτώσεις.
Για το άρθρο 51, για τη σύσταση των Διοικητικών Συμβουλίων των Νοσοκομείων, συμμεριζόμαστε το απόλυτα δίκαιο και εύλογο αίτημα, να προβλέπεται διακριτά η συμμετοχή εκπροσώπου του νοσηλευτικού προσωπικού του Νοσοκομείου.
Όσον αφορά το άρθρο 52 , για τα πρόστιμα της Λιμενικής Αρχής σε βάρος των Δήμων και της Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου. Η εμπειρία έδειξε ότι οι προϋποθέσεις του Π.Δ. 71/2020, για τη λειτουργία ναυαγοσωστικών σταθμών στις παραλίες ήταν αντικειμενικά σχεδόν εξεζητημένες – και πάντως πολύ δύσκολο να καλυφθούν.
Μόνο δύο ή τρεις εταιρείες είχαν τέτοια δυνατότητα. Αυτές, μετά τη θέση σε ισχύ του Π.Δ., αύξησαν τις τιμές σε επίπεδα που ήταν αδύνατο να καλύψουν οι Δήμοι. Το αποτέλεσμα είναι ένας καταιγισμός προστίμων.
Πέρα από το δικαίωμα ενδικοφανούς προσφυγής, που προβλέπετε τώρα, το πρόβλημα με την εφαρμογή του ΠΔ θα παραμείνει. Χρειάζεται αναμόρφωση του πλαισίου του Π.Δ. αλλά και οικονομική ενίσχυση των Δήμων, για να αποκατασταθεί κάποια ισορροπία, μία εύρυθμη λειτουργία.
Για το άρθρο 54 , για την Παράταση του Προγράμματος ‘ΘΗΣΕΑΣ’. Έχει καταντήσει πλέον αστεία αυτή η κατάσταση με τις επαναλαμβανόμενες παρατάσεις, εδώ και περίπου 20 χρόνια. Εν τω μεταξύ δεν προχώρησαν ούτε ενδιάμεσα Προγράμματα όπως το ΑΚΣΙΑ (ΑΥΤΟΔΙΟΊΚΗΣΗ- ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗ- ΙΣΟΡΡΟΠΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ). Στην πραγματικότητα δεν έχει νόημα η παράταση αυτή. Χρειάζονται σύγχρονα εργαλεία, που να ανταποκρίνονται στις σημερινές ανάγκες.
Στο άρθρο 55 για τις εισφορές των ΟΤΑ στους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων. Εδώ υπάρχει ένα σοβαρό ζήτημα, όταν οι ΦΟΔΣΑ έχουν προβεί σε σύναψη σύμβασης σύμπραξης (ΣΔΙΤ). Εκεί δεν προβλέπεται κανένας μηχανισμός ελέγχου της εκτέλεσης του έργου. Έτσι, οι δημότες χρηματοδοτούν τις ιδιωτικές εταιρείες χωρίς καμία εγγύηση ως προς τις παρεχόμενες υπηρεσίες.
Λόγω χρόνου, για τα υπόλοιπα άρθρα, και ιδίως για το Κεφάλαιο Γ’, για την “Ευζωία των Ζώων Συντροφιάς”, θα μιλήσουμε στη 2η ανάγνωση .
Σας Ευχαριστώ.
«Σύστημα Καινοτομίας στον Δημόσιο Τομέα - Ρυθμίσεις Γενικής Γραμματείας Ανθρώπινου Δυναμικού Δημοσίου Τομέα - Ρυθμίσεις για τη λειτουργία των Ο.Τ.Α. α' και β' βαθμού και των αποκεντρωμένων διοικήσεων και για την ευζωία των ζώων συντροφιάς - Λοιπές επείγουσες ρυθμίσεις του Υπουργείου Εσωτερικών»
